Genoemde
uitgave kocht ik in mei 1987 op het moderne antiquariaat van Scheltema
Holkema Vermeulen aan het Koningsplein te Amsterdam en bestudeerde haar
pas ultimo vorig jaar. Studeren, want ik heb de tekeningen en teksten
grondig bekeken en zou ik het volgende willen noteren.
Honoré Daumier
Caricaturana
Onderschriften van Charles Philipon vertaald door Ernst van Altena
Bibliophilia 14 Moussaults Uitgeverij Bussum © 1982
Aandelenzwendel
De
onderschriften zijn, wellicht door de verkleining, veelal uiterst
moeilijk leesbaar. Wat heb ik mij een moeite moeten getroosten om de
Franse tekst te kunnen lezen! Ik vraag mij af of de uitgever geen
tekenaar in dienst had kunnen nemen om de desbetreffende onduidelijke
letters te retoucheren of contoureren. Eigenlijk heeft hij de door
buitenlandse uitgevers ter beschikking gestelde kopieën gewoon verder
vermenigvuldigd. Maar dan is het geen boek meer voor boekenliefhebbers!
Rentezwendel
De vertaling van Ernst van Altena is meesterlijk. Doch zijn er een paar maars:
· Mij viel op dat de vertalingen in het begin heerlijker waren dan tegen het eind; wellicht heeft de man vermoeidheid gekregen.
· Vondsten
waarvoor ik bewondering moet uitspreken. Echter heeft de bron vele
hersen-kronkels achter elkaar, die de vertaler niet alle equivalent
weergeeft. Natuurlijk hoeft dat ook niet zo strikt, de aanzet is
gegeven, maar de tekst is dan iets onvollediger, meestal is de bijtende
satire wat gezapiger geworden. De bron is spreek- en de vertaling meer
romantaal met krenten van vondsten. Er zijn ten slotte vele fouten.
Zadenzwendel
Maar
ik kocht het boekje in de ramsch en mag derhalve geen hoge eisen
stellen. Ik wijs echter op de belofte van de titel der serie: Bibliophilia, wat thans eigenlijk wel faalt. Een perfecte serie is Die bibliophielen Taschenbücher van Harenberg/Dortmund waarvan ik meerdere heb gezien en ooit de catalogus goed heb bekeken. Hoe het origineel van Harenberg (1979) er uitziet, weet ik niet, maar ik kan mij niet indenken dat de tekst aldaar ook zo vaag geprint geworden is.
Ik heb aan het boekje veel gehad: het is de tijd van de 19e
eeuw die mij interesseert. De UB heeft ook wel prenten van de tekenaar,
maar raadpleging staat niet op mijn program; de aanschaf van het boekje
heeft mijn kennis dus onverwachts verrijkt. Toen ik in Het Van Gogh
Museum enige prenten zag wist ik al goed wat ze waard zijn. En onlangs
weer de film Les Enfants du Paradis (1944) gezien waarin een stukje toneel werd gegeven van de aartsschurk...
Robert-Macaire.
Ik wist het!
Amsterdam, 16 juni 1991
Geen opmerkingen:
Een reactie posten